مقایسه تطبیقی سفال‌های ایران و یونان از نظر شکل و نقش

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

گروه فرش دانشکده فرش، دانشگاه هنر اسلامی تبریز، تبریز، ایران

چکیده

ایران و یونان دو مهد تمدن بسیار کهن هستند. به همین دلیل دارای غنای فرهنگی هنری می‌باشند. هنر سفالگری یکی از هنرهای مشتکر بین این دو تمدن است. در شکل کلی ظروف سفالی ایران و یونان،  تفاوت‌ها و شباهته‌ایی وجود دارد. مسئله ای که این پژوهش دنبال می‌کند امکان یگانگی منشأ سفال‌های ایران  و یونان و مقایسه تطبیقی آن‌ها است. پژوهش حاضر به روش توصیفی و تحلیلی و با تکیه بر داده‌های منابع کتابخانه‌ای انجام شده است. یافته‌های پژوهش حاکی از این است که قدمت سفال‌های ایرانی از سفال‌های یونانی بیشتر است. در سفال‌های ایرانی جنبه روایتگری و داستانی وجود ندارد. نقش‌ها تجریدی و نمادین است و خلاقیت و آزادی بیشتری در طراحی ظروف و نقش‌های روی بدنه دیده می‌شود که نشان از آزادی است که هنرمند در درون خود و جامعه خود احساس می‌کرد. نظم حاکم در سفالینه های یونانی در دوره هندسی در سفالینه‌های ایران دیده نمی‌شود‌ طرح ها آزاد و روان و تجریدی و متناسب با بدنه ظروف کار شده است که شاید ناشی از جهان‌بینی هنرمند آن دوره است که خود را پایبند به اصول سخت و محکمی نمی‌دانست. نقش بعضی حیوانات در سفال‌های ایران زیاد تکرار شده مثل گاو و بز کوهی؛ در یونان نقش هشت‌پا و موجودات دریایی بیشتر روی سفال‌ها نقش بسته به دلیل تفاوت شرایط  اقلیمی و اهمیتی است. شکل‌‌هایی روی سفال‌های ایرانی  نقش بسته که نشان‌دهنده ماه و خورشید است و نشان از اهمیت ماه و خورشید در زندگی این مردم است.
اهداف پژوهش:

بازشناسی مختصات ظروف سفالین ایران و یونان.
بررسی تطبیقی شکل و نقش در سفال‌های ایرانی و یونانی.

سؤالات پژوهش:

ظروف سفالین ایران و یونان به صورت کلی دارای چه مختصاتی هستند؟
ظروف سفالین ایران و یونان از نظر شکل و نقش چه وجوه اشتراک یا تفاوتی دارند؟

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Comparative comparison of Iranian and Greek pottery in terms of shape and role

نویسندگان [English]

  • Fatemeh Akbari
  • Leily Merrikhi
Carpet Department, Faculty of Carpets, Tabriz University of Islamic Arts, Tabriz, Iran
آژند، یعقوب. (1390).  تاریح هنر باستان، چاپ سوم، تهران: نور.
پاکباز، رویین. (1390). دایره‌المعارف هنر، چاپ دوازدهم، تهران: فرهنگ معاصر.
رفیعی، لیلا. (1377). سفال ایران. تهران: نشر مرکز.
کامبخش‌فرد، سیف‌الله. (1380). سفال و سفالگری در ایران، تهران: سروش.
کیان، مریم. (1387). سفال ایران. چاپ دوم، تهران: نگاه.
کیانی، محمدیوسف. (1379). پیشینه سفال و سفالگری در ایران، تهران: ققنوس.
گاردنر، هلن. (1390). هنر در گذر زمان، محمد تقی فرامرزی، چاپ دهم، تهران: آگاه.
لنسلین گرین، راجر. (1375). اساطیر یونان، عباس آقاجانی، چاپ سوم، تهران: سروش.
وودفورد، سوزان. (1386). تاریخ هنر یونان و روم، چاپ دوم، تهران: فرهنگ معاصر.
هارت، فردریک. (1389). سی و دو هزار سال تاریخ هنر، جهان چاپ دهم، تهران: آگاه.
www.hellenic-art.com/greek-pottery-glossary
http://www.ancient.eu/Greek_Pottery
www. Walters Art Museum
http://ancient-greece.org/. http://www.metmuseum.org/toah/works-of-
ttp://davidgilmanromano.org
http://www.namuseum.gr
http://nya.ir/art/
http://www.iran-eng.com
https://www.tabnak.ir/fa
https://oi.uchicago.edu/collections/highlights/highlights-collection-palestine