گروه تاریخ، واحد نجف آباد، دانشگاه آزاد اسلامی، نجف آباد، ایران
چکیده
مسکوکات ازجمله مهم‌ترین وسایل ارتباط مالی و اقتصادی به‌شمار می‌روند که از دیر بازعامل انتقال فرهنگ و اعتقادات بوده‌اند. قبلاز اسلام دینارهای رومی و درهم‌های ایرانی در بین اعراب رواج داشت. این مسکوکات، تصاویر خسروان و شعائر دین زرتشتی و مسیحیت را در خود داشت. مسلمانان در نخستین سال‌های خلافت اسلامی به دلیل اشتغالات حاصل از فتوحات و عدم آشنایی با فن ضرب سکه قادر به تغییر مسکوکات و ضرب سکه اسلامی نبودند. از استقرار خلافت اسلامی و توسعه اسلام در میان اقوام و ملل مختلف، ضرورت ضرب و یکسانسازی نقود، جهت فعالیت‌های تجاری و پرداخت مالیات و نیاز به تغییر نمادهای حکومت‌های پیشین و ارائه نمادهای حاکمیت جدید احساس می‌شد. این مسئله مطرح بود که این نمادها و شعائر چگونه و از چه منبعی باید انتخاب می‌شدند تا در بردارنده اعتقادات، اهداف و تصویر تمام‌نمای آیین جدید باشند؟ پژوهش حاضر به روش توصیفی و تحلیلی و با تکیه بر داده‌های منابع کتابخانه‌ای انجام شده است. یافته‌های پژوهش حاکی از این است که نخستین مسکوکات اسلامی با آیاتی از قرآن در سال 75هجری توسط عبدالملک ضرب شد. سوره اخلاص ، نخستین آیاتی بودکه بر سکه ها نقش بست.از آن پس در بیشتر ضرابخانه‌ها، مسکوکاتی با آیات قرآن ضرب شد. اهداف پژوهش:
بازشناسی سیر تحول سکه در قرون نخستین اسلامی
بررسی نمادهای قرآنی در مسکوکات اسلامی(1- 656هجری)
سؤالات پژوهش:
وضعیت ضرب سکه و مختصات آن در قرون نخستین اسلامی چگونه بود؟
نمادهای قرآنی چه جایگاهی در مسکوکات اسلامی در قرون نخستین هجری داشتند؟
)