بررسی عوامل موثر بر افت هنر قلم‌زنی در عصر حاضر

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی کارشناسی ارشد، رشته پژوهش هنر، دانشکده هنر، دانشگاه علم و هنر یزد واحد اردکان، اردکان، ایران.

2 استادیار دانشکده اقتصاد، مدیریت و حسابداری، دانشگاه یزد، یزد، ایران.

چکیده

دست‌ساخته‌های سنتی ایران، در گذر تاریخ چند هزارساله خود از آغاز، همواره از یک روندی منطقی برخوردار بوده و همیشه خود را با پیشرفت دانش و فن هماهنگ ساخته‌اند. اما این روند منطقی از سال‌های پایانی دوره صفویه به این‌سو، تراز و تعادل خود را از دست می‌دهد و پیرو آن کم‌کم هنرهای سنتی ایران دچار ایستایی می‌شود. صنایع دستی ایران امروزه و با گرایش به گذشته درخشان خود از دردسرها و مشکلاتی رنج می‌برد و به‌دلایل گوناگون از پویایی و شادابی خوبی برخوردار نیست. در این بررسی، ریشه‌های مؤثر بر افت هنر قلم‌زنی با روش تحلیل سلسله مراتبی، بررسی شد. این پژوهش برمبنای ماهیت، از نوع پژوهش‌های بنیادی، و روش تجزیه و تحلیل داده‌ها، به روش کیفی انجام شده‌ است. قلمرو مکانی شهر اصفهان و جامعه هنرمندان قلم‌زن و قلمرو زمانی از آبان تا بهمن‌ماه 1391 می‌باشد. سرانجام چهار معیار و 22 زیرمعیار که گمان می‌رفت در کم‌رنگ‌شدن هنر قلم‌زنی مؤثر باشند، شناسایی و با شیوه سنجش مقایسه‌های زوجی با نرم‌افزار اکسپرت چویس[1] رتبه‌بندی و وزن‌دهی شد. برآیندهای این بررسی نشان داد که بیشترین معیاری که در کاهش این هنر تأثیر داشته است، نداشتن برنامه‌ریزی‌های برای فرهنگ‌سازی و پشتیبانی هنرمند بوده که زیرمعیار ناامیدی هنرمند، در این معیار بیشترین وزن را به‌خود اختصاص داد. معیارهای دیگر نیز به‌ترتیب شرایط حاکم بر اوضاع سیاسی و اقتصادی کنونی جامعه، هنرمند و مشکلات پیش روی آن، و سبک و نقوش به‌‌دست آمد.
اهداف پژوهش:
1. شناسایی عوامل مؤثر بر افول هنر قلم‌زنی.
2. مشخص کردن عوامل مؤثر بر رونق هنر قلم‌زنی.
سؤالات پژوهش:
1. عوامل مؤثر بر کم‌رنگ شدن هنر قلم‌زنی کدامند؟
2. آیا هنر قلم‌زنی در گذر زمان موقعیت خود را ازدست‌داده است؟

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Investigating the factors affecting the decline of calligraphy art in the present era

نویسندگان [English]

  • Sodabeh Samani Far 1
  • Ali Morovati 2
1 Master's student, art research field, faculty of art, Yazd University of Science and Art, Ardakan branch, Ardakan, Iran.
2 Assistant Professor, Faculty of Economics, Management and Accounting, Yazd University, Yazd, Iran.
 احسانی، محمدتقی. (1386). «هفت هزار سال هنر فلزکاری در ایران»، تهران: انتشارات علمی و فرهنگی.
حمزه لو، منوچهر. (1383). «هنر قلم‌زنی در ایران»، تهران: دفتر پژوهش‌های فرهنگی.
آریا، هوشنگ. (1381). «برنامه عملی جهانی برای بهبود وضعیت صنایع دستی»، نشریه اقتصاد- نامه اتاق بازرگانی، شماره 409، صص28-30.
درودچی، خلیل. (1379).«تغییر شیوه سنتی تولید صنایع دستی برای رشد صادرات آن ضروری است»، نشریه اقتصاد- بررسی‌های بازرگانی، شماره 17، صص42-45.
رستم بیگی، ثمین. (1388). «ضرورت خلاقیت در آموزش صنایع دستی»، رشد آموزش هنر، شماره 2، صص4-7.
رضوانفر، مرتضی. (1385). «صنایع دستی و مدرنیته- تحلیلی مردم شناختی از ابعاد نظری صنایع دستی»، نشریه اطلاع‌رسانی و کتابداری-کتاب ماه هنر، شماره 99و100، صص47 -70.
ریاضی، محمدرضا. (1374). «نگاهی اجمالی به مسائل و مشکلات صنایع دستی ایران»، فرهنگ و هنر- جلوه هنر، شماره 4، صص32-36.
شریف‌زاده، سید عبدالمجید. (1385). «نقش هنر در تولید صنایع دستی»، نشریه فرهنگ و هنر- رشد آموزش هنر، شماره 7، صص16-19.
صادقی، مهدی. (1381). «آسیب‌شناسی صنعت تبلیغات در ایران و چند راهکار پیشنهادی»، هنر هشتم، شماره 27، صص71-75.
صرامی، حسین. (1384). «صنایع دستی اصفهان و مشکلات آن»، نشریه جغرافیا- فضای جغرافیایی، شماره 13، صص49-60.
صنایعی، علی. (1388). «بررسی مسائل، مشکلات و راهکارهای علمی توسعه صادرات تعاونی‌های صنایع دستی استان اصفهان»، دفتر تحقیقات و پژوهش وزارت تعاون، شماره 161، صص40-41.
ضرغام، حمید و عطرسایی، بنفشه. (1385). «رابطه عوامل جمعیت شناختی و رفتار خرید صنایع دستی گردشگران اروپایی در اصفهان»، نشریه اقتصاد- مطالعات گردشگری، شماره11و12، صص81-99.
 قره، محمد و یاوری، حسین. (1374). «نقش و جایگاه صنایع دستی در روند رشد و توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی کشور»، نشریه فرهنگ و هنر، شماره 4، صص 38-41.
نصری، شهین. (1374). «پیشنهاد‌هایی جهت بازاریابی موفق در صادرات صنایع دستی»، نشریه اقتصاد- بررسی‌های بازرگانی، شماره99، صص84-90.
هوشیار، مهران. (1385). «صنایع دستی، دیروز، امروز، فردا- بررسی جایگاه تکنولوژی در صنایع دستی و حفظ هویت فرهنگی دنیای امروزه»، رهپویه هنر، شماره 1، صص 16-21.
Feng Kong, Hongyan L. (2005)." Applying Fuzzy Analytic Hierarchy Process to Evaluate Success Factors of E-Commerce" International Journal of Information and Systems Science 1, pp. 406-412.
Abyareh, R. (2007). "Tourism Attractions and their influence on Handicraft Employment in Isfahan" Ma, ster of Tourism and Hotel Manage ment in Lulea University of Technology, pp. 1-75.
Tomas L. S. (1995)." Fundamentals of Decision Making and Priority Theory with the AHP"  (RWS Publications, Pittsburgh, PA, USA).
- http://www.modir.rozblog.com/post/166, 1393/07/01, 22:13pm.